بررسی ماهیت فضایل فکری از نگاه زگزبسکی و تبیین دلالت‌های آن در آموزش تفکر

«فضایل فکری» ویژگی‌های پایدار نفس هستند که در بررسی حقیقت (مشغله‌ی مطلوب ذهن) به کار می‌آیند. زگزبسکی فضایل فکری را خصوصیات شخصیتی فکری قابل‌تحسین دانسته که دارای دو مؤلفه‌ی انگیزش و موفقیت قابل‌اعتماد‌اند. این مقاله درصدد است با رویکرد تحلیلی از منظر زگزبسکی به ماهیت فضایل فکری و دلالت‌های تربیتی آن در آموزش تفکر بنگرد. در حالی که تحلیل‌ها نشان می‌دهند با فرض ساختارهای متفاوت برای فضلیت‌های مختلف از جنبه‌ی هر دو مؤلفه‌ی انگیزش و موفقیت و به تبعِ آن کارکردها و مهارت‌های متفاوت نسبت به یکدیگر، نمی‌توان آن‌ها را در یک قالب یکسان بسانِ بیانِ زگزبسکی تحلیل نمود بهتر که بپذیریم چنین فضیلت‌هایی به عنوان ویژگی‌های شخصیتیِ قابلِ تحسین که به میزان کافی اکتسابی و تحت‌کنترل عامل شناختی هستند فی‌نفسه ارزشمندند و باید با اصولی چون مراجعه مستقیم به نمونه‌ها، تأکید بر ساختار روانی- انگیزشی افراد و تحسین آن‌ها، رشد تفکر انتقادی و فلسفه‌ورزی، رشد خلاقیت و ابتکار و روش‌هایی چون خوگیری، گفتن و بازگو کردن روایات، تقلید مستقیم از نمونه‌ها و شخص فضیلت‌مند در افراد آموزش داد.